Παρουσίαση: Είναι αποτελεσματική η απλή αναλογική;

Η επικαιρότητα τρέχει. Ακούτε για αυτήν. Τώρα έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε για αυτήν. Κάθε εβδομάδα και για ένα διαφορετικό θέμα. Η Prorata θέτει κάθε Παρασκευή μία και μόνο ερώτηση για ένα θέμα επικαιρότητας στους εγγεγραμμένους στη λίστα ηλεκτρονικών διευθύνσεών της και παρουσιάζει κάθε Δευτέρα τις απαντήσεις τους στην Athens Voice. Αν επιθυμείτε και εσείς να εγγραφείτε στη λίστα της Prorata, πατήστε εδώ.

Τα βιβλία πολιτικής επιστήμης είναι σαφή: δεν υπάρχει βέλτιστο εκλογικό σύστημα. Η απλή αναλογική είναι ένα δίκαιο σύστημα κατανομής των ψήφων σε έδρες που προτιμάται από τις κοινωνίες που επιθυμούν τη συνεργασία μεταξύ το δυνατόν περισσότερων πολιτικών κομμάτων και, τελικά, κοινωνικών ομάδων και ταυτοτήτων. Το πλειοψηφικό σύστημα είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός σχηματισμού κυβέρνησης από το πολιτικό κόμμα και, τελικά, την κοινωνική ομάδα που κέρδισε τις περισσότερες ψήφους. Καθένα από τα δύο εκλογικά συστήματα υπηρετεί έναν τύπο δημοκρατίας: η απλή αναλογική υπηρετεί την έννοια της δημοκρατίας ως συναίνεσης, ενώ το πλειοψηφικό σύστημα την έννοια της δημοκρατίας ως ανταγωνισμού και είναι τελικά ο τύπος δημοκρατίας που επιθυμεί μια κοινωνία αυτός που την οδηγείς την επιλογή εκλογικού συστήματος. Κανένας πάντως δεν αμφισβητεί ότι η απλή αναλογική είναι ένα δικαιότερο σύστημα εκπροσώπησης. Το σημείο στο οποίο διχάζονται οι γνώμες είναι στο κατά πόσο αυτό το δικαιότερο σύστημα μπορεί να συμβάλει στον στόχο του σχηματισμού ευρύτερων συνεργασιών, προβληματισμός που εκκινεί από τη βάσιμη υποψία ότι ο κατακερματισμός της σύνθεσης του κοινοβουλίου δημιουργεί πολλές ευκαιρίες στα κόμματα (κυρίως στα μικρότερα) να εισέρχονται και να εξέρχονται από τις συμμαχικές κυβερνήσεις κατά το δοκούν.

Στην ερώτηση της τρέχουσας εβδομάδας, η Prorata έθεσε το συγκεκριμένο ερώτημα με στόχο τη διερεύνηση των θέσεων της κοινής γνώμης για την αποτελεσματικότητα της απλής αναλογικής. Το 51% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η εφαρμογή της απλής αναλογικής θα πλήξει τη σταθερότητα των κυβερνήσεων λόγω της ευκολίας εισόδου και εξόδου κομμάτων από την κυβέρνηση, ενώ το 42% αυτών απάντησε ότι η εφαρμογή της απλής αναλογικής θα ευνοήσει τον σχηματισμό των επιθυμητών συνεργασιών λόγω της αδυναμίας σχηματισμού μονοκομματικών κυβερνήσεων.

Σημειώνεται ότι οι απαντήσεις των ερωτηθέντων κάτω των 35 ετών ήταν απολύτως ίσα κατανεμημένες, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό αυτών (17%) αρνήθηκε να τοποθετηθεί πιθανώς λόγω αδυναμίας κατανόησης των επιδράσεων ενός εκλογικού συστήματος στον σχηματισμό κυβερνήσεων.

Οι τοποθετήσεις της κοινής γνώμης κατανέμονται λοιπόν με σχετική συμμετρία, παρά το γεγονός ότι η πρόσφατη αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις μεθεπόμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά και η προώθηση της εφαρμογής του νόμου και στις δημοτικές εκλογές, από την κυβέρνηση Τσίπρα, έχει αποδώσει έντονο χρώμα στο θέμα με τον διαχωρισμό μεταξύ φίλο-κυβερνητικών και αντί-κυβερνητικών συναισθημάτων να διεισδύει και σε αυτό το κατά τα άλλα τεχνικό ερώτημα.

Οι απαντήσεις στο ερώτημα έχουν έντονη συσχέτιση με το βαθμό συμπάθειας προς την κυβέρνηση, καθώς μεταξύ των συμπαθούντων, η μεγάλη πλειοψηφία (79%) δήλωσε ότι η απλή αναλογική θα ευνοήσει τις συνεργασίες, ενώ μεταξύ των αντιπαθούντων, ήταν μια σχεδόν αντίστοιχη πλειοψηφία (68%) που δήλωσε ότι η απλή αναλογική θα πλήξει τη σταθερότητα των κυβερνήσεων.

Η αντιπαράθεση των κομματικών ελίτ για ένα ακόμα ζήτημα θεσμικής λειτουργίας μοιάζει να επηρεάζει και τις θέσεις των πιστών –τουλάχιστον– ψηφοφόρων τους. Υπό αυτές τις συνθήκες, η δημόσια συζήτηση για το εκλογικό σύστημα κάθε άλλο παρά είναι μια συζήτηση για τον τύπο δημοκρατίας που χρειάζεται η συγκεκριμένη κοινωνία.

Σχετικά Άρθρα