yle=”text-transform: initial;” href=”http://prorata.gr.185-4-133-9.linuxzone29.grserver.gr/wp-content/uploads/2018/02/018-07_Σφυγμός_10032018.pdf”>Κατέβασε ολόκληρη την έρευνα

Για κάποιους, οι συμμαχίες στην πολιτική είναι ένδειξη ορθολογισμού και μετριοπάθειας. Για κάποιους άλλους, είναι ένδειξη καιροσκοπισμού και τακτικισμού. Αλλοτε η συνεργασία είναι συναίνεση, άλλοτε συμβιβασμός. Από την πλευρά τους, οι εκάστοτε πολιτικοί σύμμαχοι παρουσιάζουν τις επιλογές συνεργασίας τους ως παραδείγματα δημιουργικής σύνθεσης που επιβάλλονται σε μια δημοκρατία.

Εκλαμβάνονται όμως πάντα ως τέτοιες οι επιλογές τους από την κοινή γνώμη; Υπό συνθήκες αμφισβήτησης της ειλικρίνειας των προθέσεων των πολιτικών πρωταγωνιστών, η επιχειρηματολογία των συμμάχων δύσκολα βρίσκει πρόσφορο έδαφος στους ψηφοφόρους. Ας πάρουμε τρία τέτοια παραδείγματα από τη σημερινή σκηνή του ελληνικού κομματικού ανταγωνισμού.

Η κυβερνητική συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛΛ. διαψεύδει τα περισσότερα μοντέλα της θεωρίας σχηματισμού κυβερνήσεων συνεργασίας λόγω του εμφανώς διαφορετικού ιδεολογικού και αξιακού προσανατολισμού των δύο εταίρων, απόσταση που άλλωστε αποτυπώνεται στην άρνηση των βουλευτών των ΑΝ.ΕΛΛ. να ψηφίζουν μαζί με τον εταίρο τους σειρά νομοσχεδίων που αφορούν ζητήματα ατομικών ελευθεριών. Από την πλευρά τους, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛΛ. έχουν επιλέξει να προβάλλουν το κοινό αντιμνημονιακό τους παρελθόν ως ενοποιητικό παράγοντα.

Η κοινή γνώμη δεν δείχνει πάντως να πείθεται από την επιχειρηματολογία τους αυτή: το 55% του πληθυσμού αξιολογεί τη συμμαχία αυτή ως απαράδεκτη, ενώ μόνο το 20% την κρίνει ως αποδεκτή, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα της ProRata. Είναι αξιοσημείωτο ότι το επιχείρημα απορρίπτεται από το ένα έκτο εκείνων που δηλώνουν σημαντική πιθανότητα να ψηφίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές, κάτι που σημαίνει ότι για ένα τμήμα του δυνητικού κοινού του ΣΥΡΙΖΑ η συνέχιση της συνεργασίας αυτής ίσως προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις.

Η αγαστή συνεργασία του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη με ένα από τα πλέον προβεβλημένα πρόσωπα του πιο πετυχημένου κόμματος της Ακρας Δεξιάς στην Ελλάδα, τον Αδωνι Γεωργιάδη, επαληθεύει την παραδοσιακή αδυναμία της Ν.Δ. να δώσει ένα σαφές ιδεολογικό στίγμα στον λόγο της. Από την πλευρά τους, οι δύο πολιτικοί τείνουν να υπογραμμίζουν τους κοινούς διαχειριστικούς στόχους τους, καθώς και την πίστη τους στις αρχές του οικονομικού φιλελευθερισμού, αποσιωπώντας τις διαφορές τους σε ζητήματα ατομικών ελευθεριών.

Η κοινή γνώμη όμως δεν δείχνει να πείθεται ούτε από τη δική τους επιχειρηματολογία: το 47% του πληθυσμού αξιολογεί τη συμμαχία αυτή ως απαράδεκτη, ενώ μόνο το 32% την κρίνει ως αποδεκτή. Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο της σχετικής έρευνας είναι ότι την επιχειρηματολογία απορρίπτει και το ένα τέταρτο των δυνητικών ψηφοφόρων της Ν.Δ., ψηφοφόροι που σίγουρα διάκεινται αρνητικά έναντι του ενδεχομένου μετατόπισης της Ν.Δ. προς το δεξιότερο άκρο ως συνέπεια της αποτελεσματικής συνεργασίας του Αδώνιδος Γεωργιάδη με την ηγεσία του κόμματος.

Η πρόσφατη απόφαση συνεργασίας του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού στην πορεία διαμόρφωσης ενός νέου κομματικού σχηματισμού, του Κινήματος Αλλαγής, προκάλεσε ερωτήματα για τη δυνατότητα των δύο συμμάχων να ξεπεράσουν τις προγραμματικές τους διαφορές σε μια σειρά ζητημάτων που εκκινούν από τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και φτάνουν στη νομική κατοχύρωση δικαιωμάτων ομόφυλων ζευγαριών.

Από την πλευρά τους, οι δύο σύμμαχοι προέβαλαν το πλήθος κοινών τοποθετήσεων σε πολλά άλλα ζητήματα, καθώς και την κοινή στόχευση αντιπαράθεσης με τον λαϊκισμό και τον συντηρητισμό των δύο μεγάλων κομμάτων. Η κοινή γνώμη δεν τοποθετείται το ίδιο καθαρά έναντι αυτής της απόφασης συμπόρευσης: το 41% την αξιολογεί ως απαράδεκτη και το 32% την αξιολογεί ως αποδεκτή.

Οι ψηφοφόροι της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ διχάζονται στις αξιολογήσεις τους, ενώ οι δυνητικοί ψηφοφόροι του Κινήματος Αλλαγής στην πλειοψηφία τους την αξιολογούν ως αποδεκτή. Μόνο το ένα έβδομο των δυνητικών ψηφοφόρων του Κινήματος απορρίπτουν τη συμμαχία ως απαράδεκτη, κυρίως ψηφοφόροι του Ποταμιού του 2015.

Το σημαντικότερο εύρημα πάντως βρίσκεται στις αξιολογήσεις των αναποφάσιστων ψηφοφόρων και όσων απείχαν το 2015: μεταξύ αυτών, το ποσοστό εκείνων που αξιολογούν ως απαράδεκτη τη συμμαχία αυτή κινείται σαφώς άνω του 50%. Είναι προφανές ότι το πείραμα του Κινήματος Αλλαγής δεν έχει καταφέρει να συγκινήσει ψηφοφόρους που αρνούνται να ενταχθούν στο υπάρχον σύστημα επιλογών ψήφου.

Πολιτικοί παίκτες που συγκατοικούν και αγωνίζονται να αποδείξουν ότι δεν είναι ξένοι στο ίδιο σπίτι. Τρεις πολιτικές συμμαχίες που επιχειρούν να πείσουν για την ορθολογικότητά τους και να διαψεύσουν τις υπόνοιες τακτικισμού. Δύσκολος αγώνας, με μάλλον αμφίρροπο αποτέλεσμα.

Κατέβασε ολόκληρη την έρευνα